Vegetarisch en veganistisch eten

Op dit moment is er in de media veel aandacht voor gezonde voeding en is er veel belangstelling voor voedingspatronen waarbij minder of geen dierlijke voedingsmiddelen worden gegeten. Dit heeft onder andere tot gevolg dat steeds meer volwassenen en kinderen in Nederland besluiten vegetarisch of zelfs veganistisch te gaan eten. De aandacht voor voedingspatronen waarbij minder voedingsmiddelen van dierlijke afkomst worden gegeten is niet nieuw, maar wordt nu vooral versterkt door het verschijnen van de Richtlijnen goede voeding 2015 van de Gezondheidsraad. In deze richtlijnen wordt het eten van een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon aanbevolen, omdat dit een positief effect heeft op de gezondheid (Gezondheidsraad, 2015). Ook uit voedingsrichtlijnen, opgesteld door gezondheidsorganisaties in andere landen zoals de Nordic Council of Ministers (2012) en de World Health Organization Europe (2017), blijkt dat het eten van meer plantaardige voeding wordt aanbevolen omdat dit een positief effect zou hebben op de gezondheid van mensen, maar ook omdat het goed is voor het milieu. De verwachting is daarom dat het eten van meer plantaardige voeding een blijvende trend is.

Een vegetarisch voedingspatroon kan gedefinieerd worden als een voedingspatroon waarbij het eten van plantaardige voeding - zoals groenten, fruit, granen en noten - centraal staat en waarbij geen vlees, vis of kip wordt gegeten, maar wel gebruik wordt gemaakt van zuivelproducten en ei. Men noemt dit officieel het lacto-ovo vegetarisch voedingspatroon (Voedingscentrum, 2017).

Daarnaast zijn er andere vegetarische voedingspatronen die minder vaak voorkomen zoals:

  • Veganistisch: Veganisten eten geen enkele vorm van dierlijk voedsel.
  • Lacto vegetarisch: Lacto vegetariërs eten geen vlees, vis en ei, maar maken wel gebruik van zuivel.
  • Ovo vegetarisch: Ovo vegetariërs eten geen vlees en vis, gebruiken geen zuivel, maar eten wel ei.
  • Flexitarisch: Flexitariërs eten op een aantal dagen per week wel vlees en op een aantal dagen niet en eten meestal wel ei en zuivelproducten.
  • Pescotarisch: Pescotariërs eten geen vlees maar wel vis en vaak ook zuivelproducten en ei.

In Nederland eten op dit moment gemiddeld 700.000 - 800.000 mensen (4% - 5%) vegetarisch. Er zijn geen gegevens bekend over het aantal mensen dat het pescotarisch of ovo vegetarisch voedingspatroon volgt. Er is wel bekend dat er naar schatting 70.000 veganisten zijn in Nederland en dat de mensen in Nederland die vegetarisch eten voornamelijk het lacto-ovo vegetarisch voedingspatroon volgen. Ook is bekend dat het aantal mensen dat besluit minder vlees te eten (flexitarisch), de afgelopen jaren is toegenomen.